[ad_1]
Ο ανακτορικός κόσμος καταρρέει και ο Μυκηναϊκός πολιτισμός δύει. Ακολουθούν οι «σκοτεινοί» αιώνες που τους διαδέχονται οι Γεωμετρικοί Χρόνοι. Η Ελλάδα έχει απομονωθεί. Ανακάμπτει, όμως, και σφυρηλατούνται εκ νέου οι πολιτιστικοί δεσμοί της με τους γείτονες της Ανατολής αλλά και της Δύσης. Είναι πλέον η περίοδος της ανάπτυξης των διαφόρων πόλεων- κρατών που συνεπάγεται την απαρχή πολιτειακών διαδικασιών, την ανάδειξη της πολιτιστικής τους ταυτότητας και, τέλος, την επέκτασή τους με τους αποικισμούς και την ταυτόχρονη ανάδυση νέων κοινωνικών τάξεων που πλουτίζουν από το εμπόριο.
Η επινόηση και η διάδοση του αλφαβήτου σε συνδυασμό με την οικονομική ανάπτυξη, την επίσημη πλέον θρησκεία και το οπλικό σύστημα της χώρας, προσδιορίζουν την εθνική συνείδηση και την πανελλήνια ενότητα των πολιτών. Μέσα από μια ανθρωποκεντρική θεώρηση οι τέχνες θα συμβαδίσουν με τη λυρική ποίηση, το δράμα και τις νέες ιδέες της φιλοσοφίας των Ιώνων και των Πυθαγορείων. Δεσπόζει η μνημειακή ναοδομία, η οποία εκφράζει την ιερότητα της πόλης.
Κατά την αρχαϊκή εποχή, λοιπόν, εμφανίζονται τα πρώτα δείγματα μνημειακής γλυπτικής, τα λεγόμενα «δαιδαλικά» γλυπτά, τα οποία αντικατοπτρίζουν έντονη θρησκευτικότητα. Ως συνέχεια αυτών φέρονται οι ολόγυμνοι Κούροι και οι ενδεδυμένες Κόρες που, με την άκαμπτη μετωπική στάση τους, μιμούμενοι τα αιγυπτιακά αγάλματα, παριστάνουν θνητούς και αθάνατους στο άνθος της νεότητάς τους. Βαθμιαία, ωστόσο, μεταστοιχειώνονται σε καθαρά ελληνικό ύφος και διακρίνονται για τη στέρεη, γεωμετρική και δυναμική απόδοση των όγκων και τη λανθάνουσα κίνηση. Κύριο μέλημα των καλλιτεχνών είναι η ωραιοποίησή τους, κινούμενοι σε μια ανθρωπόμορφη και φυσιοκρατική αντίληψη.
Ο Κούρος της Αναβύσσου είναι ένα επιτάφιο ενεπίγραφο άγαλμα του 530 π.Χ., με διαστάσεις σχεδόν φυσικές (1.95 μ.). Αναπαριστά έναν γυμνό νέο άνδρα, τον Αθηναίο ευπατρίδη Κροίσο, ο οποίος στέκεται κατενώπιον. Το βλέμμα του είναι προσηλωμένο εμπρός και το βάρος του σώματος κατανέμεται εξίσου στα δύο πόδια, προβάλλοντας όμως το αριστερό σαν να βαδίζει.
Παρατηρεί κανείς την επιτηδευμένη του κόμμωση, το πρόσωπο που είναι μεγάλο και τριγωνικό, σχηματοποιημένο, ενώ το «αρχαϊκό» μειδίαμα φαίνεται να υποχωρεί σημαντικά. Τα χέρια του σε πυγμή κατεβαίνουν κολλημένα στα πλάγια. Το σώμα είναι και αυτό σχηματοποιημένο, στην κοιλιά όμως και πάνω από τα γόνατα διαγράφονται ελαφρά οι μυώνες, αποκτώντας έτσι όγκο, πλαστικότητα και φυσικότητα. Ένα προηγμένο έργο του είδους.
Οι κούροι ήταν εξιδανικευμένα πρότυπα των «αρίστων» και χρησίμευαν ως «σήματα» σε τάφους ή ως αναθήματα σε ιερά με μνημειακό χαρακτήρα. Η αριστοκρατική τάξη θέλει να επισημάνει την ύπαρξη του τάφου, όπως και σε αυτόν τον συγκεκριμένο κούρο, χαράσσει λοιπόν το όνομα στο μνημείο και επιθυμεί να διατηρήσει στη μνήμη τον νεκρό, τονίζοντας συνάμα την κοινωνική θέση αυτού και της οικογένειάς του.
Το άγαλμα είχε διαμελισθεί και κακοποιηθεί από αρχαιοκάπηλους και επέστρεψε από το Παρίσι στην Ελλάδα το 1937. Κοσμεί το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Βρέθηκε μαζί με άλλα αγάλματα στην Ανάβυσσο, που στην αρχαιότητα ήταν ο Δήμος Αναφλύστου, και θεωρείται από τα πιο καλοδιατηρημένα της εποχής του. Το σκαλισμένο επίγραμμα στη βάση του προδίδει το όνομα του άνδρα, αλλά και μας πληροφορεί ότι ο Κροίσος σκοτώθηκε για την πατρίδα στην πρώτη γραμμή της μάχης:
ΣΤΕΘΙ ΚΑΙ ΟΙΚΤΙΡΟΝ ΚΡΟΙΣΟ ΠΑΡΑ ΣΕΜΑ ΘΑΝΟΝΤΟΣ ΗΟΝ ΠΟΤ’ ΕΝΙ ΠΡΟΜΑΧΟΙΣ ΟΛΕΣΕ ΘΟΡΟΣ ΑΡΕΣ
«Στάσου και θρήνησε στον τάφο του νεκρού Κροίσου, τον οποίο αφάνισε ο φοβερός Άρης, όταν πολέμησε ανάμεσα στους προμάχους».
Μαρίνα Μαραγκού
Πηγές:
Ελλάς, Η Ιστορία και ο πολιτισμός του Ελληνικού Έθνους από τις απαρχές του μέχρι σήμερα
ΕΑΠ, Ελληνική Ιστορία,O αρχαίος ελληνικός κόσμος, τόμ. Α’, Πάτρα 1999
ΕΑΠ, Τέχνες Ι: Ελληνικές Εικαστικές Τέχνες
Πηγή: texnografia.blogspot.com
[ad_2]
Πηγή : THESSALONIKIARTSANDCULTURE
