lt;blockquote>
Γράφει ο Αλέκος Χατζηκώστας //
(Με αφορμή τα γραφόμενα στο βιβλίο του DAVID BREWER «Ελλάδα 1940-1949»)
Κυκλοφόρησε το 2018 (εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ) το βιβλίου του David Brewer «Ελλάδα 1940-1949». Από τα πολλά σημεία του βιβλίου που αποτελούν ουσιαστική παραχάραξη-αναθεώρηση της ιστορικής πραγματικότητας, πάντα σε βάρος του λαϊκού κινήματος και των κομμουνιστών, (βγάζοντας παράλληλα «λάδι» την ιμπεριαλιστική πολιτική της Μ. Βρετανίας) παρουσιάζουμε ένα κομμάτι που αφορά την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου.
Αναφέρει χαρακτηριστικά το βιβλίο ως συμπέρασμα: «…Αργότερα διαδόθηκαν δύο μύθοι, σε μια προσπάθεια δυσφήμισης των Βρετανών. Ο πρώτος είναι πως ο Αρης ήταν αυτός που σχεδίασε και διηύθυνε την επιχείρηση πράγμα απολύτως αναληθές-ο Μαγερς τα έκανε και τα δύο. Ο δεύτερος είναι πως το BBC, μεταδίδοντας τα νέα της επιτυχούς επιχείρησης ανέφερε τον ΕΔΕΣ αλλά όχι τον ΕΛΑΣ. Αν και δεν υπάρχει ηχογράφηση της μετάδοσης είναι σχεδόν βέβαιο ότι το BBC θα αναφέρθηκε απροσδιορίστως σε «εθνικές ομάδες» καθώς είχε οδηγία να μην αναφέρει ποτέ τα ονόματα των αντιστασιακών ηγετών και των ομάδων τους. Οι μύθοι αυτοί αποτέλεσαν μέρος του λεκτικού πολέμου των κομμουνιστών έναντι στους Βρετανούς, ο οποίος αργότερα εξελίχθηκε σε πραγματικό πόλεμο…»
Τι λένε τα ντοκουμέντα
Η προσπάθεια παραχάραξης του σημαντικού αυτού γεγονότος Γοργοπόταμου δεν …περίμενε τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια, όπως συνέβη συνολικά με την Εθνική Αντίσταση, ξεκίνησε τις επόμενες ώρες μετά την ανατίναξη και φυσικά συνεχίζεται μέχρι σήμερα, όπως γίνεται και με το συγκεκριμένο βιβλίο. Να σημειώσουμε ακόμη ότι κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου και αργότερα, ΕΛΑΣίτες αντάρτες που πήραν μέρος στην ανατίναξη της γέφυρας σύρθηκαν στα δικαστήρια από τους εθνικόφρονες με την κατηγορία της «φθοράς ξένης περιουσίας»…
Ας γίνουμε συγκεκριμένοι:
1. Χαρακτηριστική του ρόλου των Εγγλέζων (από την πρώτη στιγμή) ήταν ανακοίνωση που μεταδόθηκε από το ραδιόφωνο του Λονδίνου και δημοσιεύτηκε στις αγγλικές εφημερίδες, στην οποία αποσιωπόταν ο ρόλος του ΕΛΑΣ και αναφερόταν ότι τη γέφυρα ανατίναξαν “τμήμα Βρετανών σαμποτέρ σε συνεργασία με αντάρτικο τμήμα του ΕΔΕΣ”.
Χρόνια μετά, ο Γουντχάουζ παραδέχτηκε: «
Ο έτερος βρετανός αξιωματικός Μάγερς στο βιβλίο του «Report on SOE activities in Greece αναφέρει: «Ο ΕΛΑΣ πολέμησε πολύ καλύτερα από τους άνδρες του Ζέρβα. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης ο Άρης ήταν κατά πολύ ψυχραιμότερος».
2. Τον καίριο ρόλο που διαδραμάτισε ο ΕΛΑΣ θα παραδεχθεί ανοιχτά και ο ιδρυτής του Ε∆ΕΣ. Σε γράµµα του προς τον Βελουχιώτη στις 22 Απριλίου 1943 θα του πει:
«Αγαπητέ µου Αρη, είναι, ας µου επιτραπή η έκφρασις, ψευδέστατον το λεγόµενον ότι κατά την επιστροφήν µου προσεπάθησα να δηµιουργήσω ψευδή εντύπωση ότι η ανατίναξις εγένετο µε τας ιδικάς µου δυνάµεις και µόνον. Παντού έπλεξα το εγκώµιό σας, όπως και των ανδρών σας και παντού εζητωκραύγασα υπέρ του Αρη και υπέρ του ΕΑΜ. Εις τας Αθήνας µια µόνον εφηµερίς εκδίδεται υπευθύνως από ηµάς. Και εις την εφηµερίδα αυτήν, όχι µόνον δεν παρεσιωπήσαµεν την ιδικήν σας συµµετοχήν και συµβολήν εις τον Γοργοπόταµον, αλλά τουναντίον εξήραµεν τη συµβολήν ταύτην και αποδώσαµε το αποτέλεσµα εις την αδελφικήν σύµπραξιν των ανδρών των δύο οργανώσεών µας και κυρίως εις υµάς προσωπικώς. Εις τους εκατόν περίπου, νοµίζω, ιδικούς σας άνδρας, είχαµε εξήντα πέντε ιδικούς µας».
3. Τις τελευταίες δεκαετίες έχει γίνει αρκετή συζήτηση αναφορικά µε το εάν το σχέδιο της επιχείρησης Harling καταστρώθηκε από τον αρχικαπετάνιο του ΕΛΑΣ, «ταγµατάρχη πυροβολικού» Άρη Βελουχιώτη, ή από τον ιδρυτή του Ε∆ΕΣ, «στρατηγό» Ναπολέοντα Ζέρβα. Ο Θέµης Μαρίνος, ωστόσο, που µετείχε στην επιχείρηση µε την ιδιότητα του µέλους της Συµµαχικής Στρατιωτικής Αποστολής (µετέπειτα έγραψε και το βιβλίο «Αποστολή Harling 1942 – Η επιχείρηση Γοργοποτάµου») σηµειώνει σχετικά τα εξής:«Το σχέδιο, ο µεν Ε∆ΕΣ λέει ότι το έκανε ο Ζέρβας, ο µεν ΕΛΑΣ λέει ότι το έκανε ο Βελουχιώτης. Η πραγµατικότης δεν είναι αυτή. Όλοι συµβάλανε κάπως, αλλά η πραγµατικότης είναι η εξής: ότι µετά το τελευταίο πολεµικό συµβούλιο που έγινε, ο Ζέρβας επειδή βρισκότανε και στο µέρος του ΕΛΑΣ, φερόµενος ιπποτικά, είπε στον Άρη να ανακοινώσει εκείνος το σχέδιο στους αντάρτες. Είχε προηγηθεί η ιπποτική κίνηση του Αρη που όταν συναντήθηκαν είχε πει ότι αρχηγός θα είναι ο Ζέρβας, ως στρατηγός που ήταν. Ο δε Ζέρβας είχε πει τότε: και οι δύο µαζί. Και λέει ο Mayers (σ.σ. επικεφαλής της αποστολής), δεν µπορεί να είναι δύο οι αρχηγοί…».
4. Φυσικά η προσπάθεια διαστρέβλωσης της πραγματικότητας ξεκίνησε όπως γράψαμε νωρίτερα από την πρώτη στιγμή. Στις 2 ∆εκεµβρίου του 1942, ο Ελληνας πρωθυπουργός της εξόριστης κυβέρνησης του Καΐρου, Εµµανουήλ Τσουδερός, λαµβάνει στα χέρια του µια ολιγόλογη αναφορά από τις αγγλικές υπηρεσίες για τα όσα συνέβησαν στον Γοργοπόταµο µια βδοµάδα νωρίτερα. Το κείµενο φέρει την υπογραφή του J. S. Pearson, αρµόδιου της Βρετανικής Υπηρεσίας Ειδικών Επιχειρήσεων (SOE), και αναµφισβήτητα αποτελεί ιστορικό ντοκουµέντο. Παρουσιάζει βέβαια την αγγλική οπτική των γεγονότων, κάνει µια απλή και µόνο αναφορά στον Ναπολέοντα Ζέρβα, ενώ δεν υπάρχει καµία µνεία προς το πρόσωπο του Άρη Βελουχιώτη. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Μία ομάς Βρεττανών … και μια ανταρτών των οποίων ηγείτο ο συνταγματάρχης Ζέρβας… επιτυχώς κατέστρεψε το μήκους ενενήκοντα ποδών κεντρικόν τόξον της επιστήλου γέφυρας του Γοργοποτάμου. Επίσης επέτυχον να εκτροχιάσουν εν ιταλικόν τραίνον μεταφέρον καύσιμα. Υπολογίζεται ότι αυτή θα αποκόψη όλας τας σιδηροδρομικάς μεταφοράς προς Νότιον Ελλάδα μίαν περίοδον τεσσάρων ή εξ μηνών …»
Αν στο Κάιρο η στρατιωτική επιχείρηση παρουσιάζεται ως αγγλική, στην κατεχόμενη Αθήνα επιχειρείται να εμφανιστεί ως κατόρθωμα του Ζέρβα προσωπικά και των ανδρών του. Στο πρώτο φύλλο της εφημερίδας του ΕΔΕΣ («Εθνικός Αγών») η ανατίναξη περιγράφεται ως έργο μιας ομάδας 60 ανδρών των «εθνικών ανταρτικών ομάδων»…
5. Όλα τα μυθεύματα κωδικοποιήθηκαν το 1945 σε μια πανηγυρική έκδοση της εφημερίδας του Ζέρβα («Εθνική Φλόγα») και σε πολύχρωμες αφίσες για την τρίτη επέτειο του Γοργοπόταμου. Η γέφυρα ανατιναζόταν στον αέρα από φοβερή έκρηξη. Ψηλότερα πάνω σε βράχο Ζέρβας με σηκωμένη τη γροθιά φαινόταν να κραυγάζει!Τα ίδια επαναλήφθηκαν τον επόμενο χρόνο και ακούστηκαν στη Βουλή. Μάταια ο Κ. Πυρομάγλου, γραμματέας του ΕΔΕΣ, που είχε πάρει μέρος στην ανατίναξη, προσπαθούσε εκείνη την εποχή να θυμίσει πως ο Γοργοπόταμος ήταν κοινό κατόρθωμα. Η «αγία Λαύρα» της αντίστασης όπως τον ονόμαζε…
Και κάτι τελευταίο. Το πρώτο ανεπίσημο ντοκουμέντο του ΕΑΜ –ΕΛΑΣ για τον Γοργοπόταμο χρονολογείται το Νοέμβριο του 1944.Συγγραφέας του ο Κωστούλας (Κώστας Καβρέντζος), υπασπιστής του Άρη. Το συνέταξε από μνήμης και το παρέδωσε στον πρωτοκαπετάνιο στη Λαμία (έδρα του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ). Ο Βελουχιώτης το διόρθωσε και έδωσε την έγκρισή του. Αυτή η πρώτη αφήγηση αποτελεί προφανώς και απάντηση στα όσα θολά διακινούνταν τότε από το Ζέρβα. Η αξιοπιστία του είναι αδιαμφισβήτητη, καθώς γράφτηκε πριν από τα απομνημονεύματα των Βρετανών, του Ζέρβα και άλλων που προστέθηκαν αργότερα. Στα περισσότερα σημεία της συμφωνεί με την κλασική περιγραφή του Δημήτρη Δημητρίου (Νικηφόρου), που θεωρείται από τις πιο πιστές. Μπορεί κανείς να το μελετήσει!
Πηγή: HTTPS://ATEXNOS.GR
